BANU KAZANÇ Beslenme ve Diyet Uzmanı www.banukazanc.com.tr
Yaz aylarında hava ısındığında, vücudun susuz kalmaması daha da önem kazanır. Fiziksel aktiviteler, hava sıcaklığı, kilo gibi etkenler vücudun ihtiyaç duyduğu su miktarını arttırabilir. Serinlemek için, soğuk içecek ve yiyecekleri daha fazla tüketme isteği oluşur. Çorba içmek vücudunuza daha fazla su sağlamak için iyi bir tercihtir ancak kimse yaz gününde sıcak çorba içmek istemez. Bunun yerine domates ve salatalık gibi nemlendirici sebzelerden yararlanarak soğuk içilen çorbalar yapabilirsiniz. Çorba içmek, iştahı etkiler, frenler ve yemek yeme süresini uzatır, yemeğe çorba ile başladığınızda, diğer yemeklerden daha az miktarda yer ve daha çabuk doyarsınız.
Aslında soğuk çorba tanımını benimsemeyenler, önyargılı bakanlar hatta tuhaf bulanlar olabilir. Çorba, sıcak sıcak içmeli içtiğimizde içimiz ısınmalı diyenler çoğunluktadır. Bu yaklaşımın sıcak çorba içmeyi ve çorbayı kışla ilişkilendirme alışkanlığından geldiğini düşünüyorum. Soğuk bir çorba içmek için bir çorbayı soğutmak ve servis yapmak yeterli değildir. Soğuk bir çorba, malzemelerin daha hassas bir kombinasyonunu gerektirir.
Soğuk çorba tariflerinde dikkat edilmesi gereken nokta un, tereyağı ve yumurta gibi ağır ve yoğunlaştırıcı malzemelerden, tavuk ve et suyundan uzak durmanız gerektiğidir, sıcak çorbaların lezzet öğesi olan bu malzemeler soğukken pek de lezzetli olmayacaktır. Soğuk çorbalarda sebze suyu ve yoğurt kullanmalısınız. Çorbalarınızı taze aromalı otlar, limon veya salatalık dilimleriyle süsleyerek sunabilirsiniz. Servis yaparken ben üstüne çok az sızma zeytinyağı gezdiriyorum. Sunum için kullanacağınız kaseler ayaklı olursa sofranıza şıklık katacaktır. İspanyolların gazpaçosu, domates, sarımsak, kırmızıbiber, salatalık, ufalanmış ekmek ile yapıp soğuk içtikleri çorba.
Beyaz gazpacho ise ekmek, badem, yeşil üzüm, salatalık, zeytinyağı ve sarımsağın bir araya gelmesiyle oluşuyor. Pırasa ve patatesten oluşan Vichyssoise çorbası ise Fransız mutfağına ait olup ülkede soğuk olarak servis edilen bir çorbadır. Yunanlılar soğuk çorbayı, patlıcan, dolmalık biber, yoğurt, kırmızıbiber ile yapıyorlar. Batırık, yağ kullanmadan ince bulgur ve mevsimlik sebzelerle yapılan yöresel soğuk çorbanın adı. Genellikle ev yapımı bulgurla yapılan batırık, domates, soğan, maydanoz ve salça ile yoğruluyor. Bu karışımın içine ince çekilmiş ceviz içi, fıstık veya susam karıştırılıyor. Suyla karıştırılarak çorba olarak sunulan batırık, yaz günlerinde içine buz katılarak servis ediliyor. Mutfak kültürümüzde ayran aşı diye bilinen çorba yaz aylarının favorisidir. Aşurelik buğday, nohut, yoğurt ve nane ile yapılır.
Yoğurt çorbalarını buğday yerine arpa şehriye, kullanarak da hazırlayabilirsiniz, hem besleyici, hem doyurucu ve soğuk olduğu içinde yaz ayları için denemenizi öneririm. Yemek hazırlamak için fazla zamanı olmayanlar için pratik bir yöntem: Ayran içine haşlanmış buğday, üzerine dereotu ya da taze nane ile yaz için pratik soğuk çorba hazırlayabilirsiniz. Farklı bir alternatif, mısır, beyaz soğan ve sarı domates, ayrıca bir miktar taze limon suyu ve deniz tuzu ile hazırlananı örnek verebiliriz. Enginar, salatalık, avokado, kuşkonmaz, kırmızı biber, domates, pırasa ve patates, havuç, pazı, pancar gibi aklınıza gelebilecek her sebzeden lezzetli soğuk çorbalar yapmak mümkün olur. Soğuk olarak sunulan bir çorba tarifim var: Avokado (1 adet olgun, ezilecek), salatalık (2 adet, rendelenecek), kereviz (1 adet küçük boy, rendelenecek, sapları kıyılacak ve birkaç yaprağı ilave edilecek), yarım limon suyu (bir bardak su ile karıştırıyorum), zeytinyağı (1 tatlı kaşığı), üstüne servis yaparken bir avuç havuç rendesi koyuyorum.