Banu KAZANÇ
Yaz aylarının sevilen sebzesi patlıcan; C, B ve K vitaminlerinin yanı sıra folik asit, magnezyum, fosfor, bakır, potasyum, manganez, kalsiyum, sodyum, fosfor ve bolca demir mineralleri içerir. Özellikle mor rengini veren antioksidan özelliklere sahip bir tür pigment olan antosiyaninler açısından da zengindir. Sevilen sebze aynı zamanda zengin bir lif kaynağı. Lif, mide-bağırsak sağlığı ve düzenli bağırsak hareketleri için gereklidir. Patlıcan da yüksek oranda lif içeriğiyle bağırsakları yumuşatıcı etkiye sahiptir. Lifler aynı zamanda kalp hastalıklarında da azalma ile ilişkilendirilmiştir, çünkü ateroskleroz, kalp krizi ve felç ile sonuçlanan arterleri ve damarları tıkayabilen kandaki kolesterol oranının düşmesine de yardımcı olur.
ŞEKER VE KİLO YÖNETİMİNE YARDIMCI
Beslenmenize patlıcan eklediğinizde, kan şekerinizi de kontrol altında tutmanıza yardımcı olabilirsiniz. Düşük kalorisiyle diyabet beslenmesine uygundur; diyabet veya insülin direnci olanlar için patlıcan rahatlıkla önerilir. Lif içeriğiyle uzun süre tok tutarak, kan şekerinin dengede kalmasını sağlar. Lif, aynı zamanda vücuttaki sindirim ve emilim hızını yavaşlatarak kan şekerini düşürebilir. Daha yavaş emilim, kan şekeri düzeylerini dengede tutar. Diğer araştırmalar, patlıcan gibi gıdalarda bulunan polifenollerin veya doğal bitki bileşiklerinin, kan şekerinin düşmesine yardımcı olabilecek şekerin emilimini ve insülin sekresyonunu azaltabileceğini düşündürmektedir. Diyet lifleri, ağırlık yönetiminde ve kaybında önemli faktörler olarak kabul edilmektedir, çünkü sindirim sisteminde "hacim arttırıcı maddeler" olarak görev yaparlar. Bu bileşikler tokluğu arttırır ve iştahı azaltır. Bir kişinin daha uzun süre dolgun hissetmesini sağlayarak kalori alımını azaltmaya yardımcı olurlar. Patlıcanın kalorisi düşüktür, bu nedenle kilo vermenize katkıda bulunabilir. Bu zengin sebze, saponin adıyla bilinen bir fitokimyasal maddeyi içerir. Saponin, alerjilere ve iltihaplanmalara karşı vücudu korur. Olgunlaşmamış yarısı ham, uçları yeşil kalmış patlıcanlarda, solanin denilen zehirleme özelliği olan madde daha fazla bulunur. Yiyeceğimiz patlıcanlar tam olgunlaşmıs olmalıdır. Patlıcan pişirildiğinde bu madde parçalanarak yok olur. Onun için patlıcanlar çiğ olarak yenmez, mutlaka pişirilmesi gerekir.
PATLICAN VE NİKOTİN GERÇEĞİ
Araştırmalar sonucunda patlıcanın içinde nikotin benzeri bir moleküler yapıya sahip olduğu, ancak nikotinle aynı şey olmadığının sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, bu nikotin gibi bağımlılık yapmadığından sağlığınıza zarar vermez. Taze patlıcanı seçebilmek için renginin tam olarak parlak mor olması gerekmektedir. Olgunluğu anlamak için ise parmağınızla bastırmanız gerekir. Yine de patlıcan tüketirken dikkatli olmakta fayda var. Çünkü böbrek veya safra kesesi sorunları olanlar, patlıcan "oksalat" içerdiğinden miktarına çok dikkat ederek tüketmelidir. Alerjik reaksiyonlara da sebep olur; bazıları patlıcan yedikten sonra damağındaki kaşıntılardan yakınır.
PEKİ YANINA NE YAKIŞIR?
Patlıcanın yanına domates, sarımsak ve yoğurt çok yakışır. Bir de, tahini önerebilirim; patlıcanla uyumu mükemmel oluyor. Tahinin kalorisi ve yağ oranı yüksek; ölçünüz 1 çorba kaşığını geçmemeli, limon ile inceltebilir, miktarını çoğaltabilirsiniz. Ayrıca, tahin çok iyi bitkisel protein kaynağıdır. Patlıcanlar pişmeden önce acı suyunu salsın diye bir süre tuzlu suda bekletilir. Kabukları alaca soyulur. Gelin patlıcanı kızartmayalım da, közleyelim, fırında ya da ızgarada pişirelim, zeytinyağlı yemeğini yapalım...Patlıcanla yapılan yemekler, Türk mutfağında hiçbir yerde görmediginiz kadar zengin çeşitliliğe sahiptir. Patlıcanlı tarifler dolmadan salataya, karnıyarıktan musakkaya, silkmeye, imambayıldıdan kebaba uzanır durur.
