Vücudumuzda çoğunlukla yağ dokularda ve kemik iliğinde şekilsiz hücreler olarak bulunan ve yaralanma veya hastalık oluştuğunda hasarlı bölgenin gereksinimine göre şekil değiştirerek onarım işlevi gören hücrelere kök hücre diyoruz. Bu hücreler yenileyici, onarıcı ve gençleştirici özelliğe sahip olup ana özellikleri vücudun herhangi bir yerindeki hasar noktasından gelen uyarıya göre bulunduğu yerden dönüşerek sorunlu yere giderken; kendi yedeğini bulunduğu yere bırakma yeteneği olan hücreler olmalarıdır.
Kök hücre pek çok önemli hastalık ve travma sonrası sakatlıkların tedavisinde kullanıldığı gibi anti-aging tedavilerinde de sıklıkla kullanılıyor. Estetik Plastik Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Gürsel Turgut; kök hücrenin ne olup olmadığını, kullanım alanını, genç ve daha estetik bir görünüm elde etmek amaçlı nasıl kullanıldığı gibi kök hücreye dair merak edilenleri anlattı.
Kök hücre vücudumuzun neresinden alınır, nasıl elde edilir?
Çoğunlukla kemik iliği, kordon dokusu ve kordon kanı, yağ dokusu ve diş(süt dişi/20 yaş dişi) olduğu gibi son zamanlarda kadınlardaki menstrüasyon kanı da yoğun kök hücre kaynağı olarak kullanılmaktadır. Bu arada şunu özellikle belirtmek gerekir ki sünnet derisi ve kulak arkası deriden elde edilen hücreler kök hücre değildir.
Kök hücre tedavisi nasıl yapılmaktadır?
Kök hücre tedavisi temel olarak damar yolu ile verildiği gibi sorunlu bölgeye doğrudan enjeksiyon, intratekal dediğimiz belden omurilik içine ve ağızdan tüm solunum yollarına inhaler olarak verilebilmektedir. Kök hücrelerin temel özelliği olan sorunlu yere göç etme yeteneği (homing) nedeniyle genellikle intravenöz dediğimiz damar yolu uygulamaları en sık kullanılan yoldur.
Kök hücre hangi yaşa, hangi miktarda uygulanır?
Herkese uygulanır, herhangi bir yaş sınırlaması yoktur. Kök hücre tedavilerinde önemli olan yaş değil hastanın yaşına göre verilecek kök hücre miktarıdır. Günümüzde kabul edilen etkin doz hastanın her kg başına 1,5-5 milyon/kg (Örneğin; 70kg bir insana ortalama 100-350 milyon kök hücre) verilmesi gerekliliğidir. Bu nedenle bu dozun altındaki tedaviler kök hücre tedavisi olarak kabul edilmez.
Kök hücrenin gençleşme üzerinde kullanımı ve etkisi nedir? Kök hücre tedavisiyle nasıl gençleşebiliriz?
Kök hücre tek başına güzellik amacıyla kullanılacak hücreler olmayıp, ağırlıklı kullanım alanı anti-aging tedavileridir. Anti-aging tedavilerinde de esas etki mekanizması vücuda verildiğinde henüz belirti vermemiş, ileride kanser veya başka sorunlara yol açabilecek sorunları tedavi ederek, yaşam süresini kaliteli bir şekilde uzatması ile etki eder. Güzellik uygulamalarındaki kullanımı daha çok yağ enjeksiyonları ile kombine edilerek enjekte edilen yağın tutunmasını artırıcı etkisi nedeniyle kullanmak daha doğru bir yöntem olur.
Fibroblast (gençlik aşısı) bir kök hücre midir?
Bu uygulamalar, kulak arkasından veya sünnet derisinden alınan cilt örneği içinde bulunan ve temel fonksiyonu kolajen üretmek olan fibroblast hücrelerinin kök hücre laboratuvarında 4-6 hafta süre ile çoğaltılması ile hastaya tekrar verilmesi işlemi olup, kesinlikle kök hücre tedavi işlemi değildir.
Kök hücrelerimizi saklatabilir miyiz? Neden saklatmalıyız?
Tüm kök hücreler bu konuda Sağlık Bakanlığı denetimine bağlı, akredite kök hücre bankaları tarafından saklanabilmektedir. Her hücre, insan nasıl yaşlanıyorsa hücrelerinizde yaşlandığından ne kadar erken yaşta saklatırsanız ileri dönemde kullanabileceğiniz o kadar genç ve dolayısıyla daha etkili hücrelere sahip olabilirsiniz.
