Sonbaharın gelmesiyle tezgahlarda yerini almaya başlayan turunçgilleri tüketmenin tam zamanı... Dünya’da en çok yetiştirilen ve tüketilen meyve türü olan turunçgillerin birçok türü olmasına rağmen tarımı yapılan en önemlileri; limon, misket limon, acı portakal, tatlı portakal, mandalina, greyfurt, pomelo ve bergamottur. Turunçgiller iyi bir C vitamini kaynağı olmasının yanında diyet lifi, kalsiyum, potasyum, folat, B gru- bu vitaminleri, fosfor, magnezyum, bakır, riboflavin, pantotenik asit ile karotenoidler ve flavonoidler gibi çeşitli fitokimyasalları içermektedir. Bu bileşenlerin miktarları turunçgil çeşidine, olgunluğuna, saklama koşullarına, işleme yöntemlerine göre değişkenlik gösterse de sağlığa faydaları tartışılmaz bir gerçektir.
SAĞLIĞA FAYDALARI
Turunçgiller sadece içerdikleri C vitamininden dolayı faydalı görülmesine rağmen, başka birçok yararlı sağlık fonksiyonları da gösterir. Özellikle naringin ve hesperidin bileşenleri, turunçgillerin sağlık üzerine olumlu etkileriyle öne çıkan flavonoidleridir. Bu flavonoidler sayesinde turunçgiller; metabolik sendrom, diyabet, kalp-damar sağlığı ve obeziteden korunmaya yardımcıdır.
1. Kilo Kontrolünü Destekler: Özellikle limondaki polifenoller, ağırlık kazanımını ve vücudun yağ depolama kapasitesini azaltmaktadır. Bunun yanında turunçta bulunan p-sinefrinin, naringin ve hesperidin sayesinde vücudun dinlenme metabolik hızı artmaktadır. ABD Ulusal Sağlık ve Beslenme Araştırması sonuçlarına göre günde ortalama 210 ml %100 portakal suyu tüketen bireylerin tüketmeyenlere göre daha düşük beden kütle indeksi, total ve LDL kolesterol ile %21 daha az obezite riskinin olduğu görülmüştür.
2. Kan Şekerini Dengeler: Turunçgiller, pektin içeriği sayesinde yüksek karbonhidratlı öğünlerden sonra oluşan kan şekeri ve insülin seviyesindeki artışı dengelemektedir. Bu etki, pektinin boşaltım sistemini yavaşlatması ve emilim hızını düşürmesiyle oluşur. Hesperidin ve naringin flavonoidleri sayesinde de düzenli turunçgil tüketimi, kan şekeri ve insülin düzeylerinin azalmasında etkili olmaktadır.
3. Kalp-Damar Sağlığını Korur: Turunçgillerden özellikle greyfurt, kan kolesterol seviyesini düşürmede oldukça etkili olan glukarit asidi yüksek miktarda içermektedir. Buna ek olarak greyfurttaki pektin; kan kolesterol seviyesini çok önemli ölçü- de düşürmekte, atardamar plak oluşumunu ve damar daralmasını azaltmaktadır. Pektin, vücutta pankreas enzimlerinin etkisi- ni düşürmekte ve yağların parçalanması da azaltmaktadır. Portakal suyu ve önemli flavonoidlerden olan hesperidin, kan basıncını düşürerek kalp-damar sağlığını korumaktadır. Turunçgillerin yüksek potasyum ve düşük sodyum içermesi de anti-hipertansif etkiye neden olmaktadır.
4. Kansere Karşı Korur: Turunçgillerde, A vitamini ön maddesi olabilecek 16 tane karotenoid bulunmaktadır. Karotenler, hücre membranlarına ve DNA’ya zarar vererek kanserin oluşmasına neden olan serbest radikallere karşı etkili antioksidanlardır. Buna ek olarak glukarit asit, kanserden korunma ve kanserli hücrelerin büyüme ve yaşam sürelerini azaltmada etki göstermektedir.
5. Beyin Sağlığını Korur: Turunçgillerdeki flavonoidler, Alzheimer ve Parkinson gibi nörodejeneratif hastalıklara karşı koruyucudur. Ayrıca, C vitamini nöronların olgunlaşmasını, öğrenme ve hafızanın gelişmesini sağlar. Çalışmalarda serum C vitamini düzeyinin düşük olması, unutkanlık, bunama gibi hastalıklara yakalanma riskinin artmasıyla ilişkilendirilmiştir. Bu nedenle düzenli turunçgil tüketimi i
