Banu KAZANÇ
Diyet programınıza başladığınızda, bir dönem durma noktasına gelir. Tartının ibresi sizi hep aynı kiloda gösterecek ve vücudunuzda kilo vermeye karşı bir direnç oluşacaktır. Zayıflamak adına çaba harcayanların, sıklıkla karşılaştıkları bu sorunu biz, 'plato dönemi' olarak isimlendiriyoruz. Diyete başlandığında, özellikle ilk haftalarda, öncelikle vücuttaki ödem atılır ve metabolizma hızlandırma çabaları ile seri bir şekilde kilo verilir. Biraz zaman geçtikten sonra, herkeste farklı olan kilo verme süreci kendini gösterir. Kimi insanların bünyeleri, sürecin başında kilo vermeye direnir, kimilerininki ise kilo verme hızını sürecin ortalarında kitler. Bir süre sonra vücut kendini korumaya alır ve daha az kalori harcamak için metabolizma hızını düşürmeye çalışır. Bu durumu aşmak için farklı kilo verme taktikleri uygulanır. Kaloriyi arttırmak veya azaltmak, kısa bir süre sıvı beslenmeye geçmek gibi vücudu şaşırtacak önlemler alınması gerekir.
PLATO DÖNEMİ NASIL AŞILIR?
Bu süreçte sabırlı olmalısınız. Vücudunuz kilo vermemeye nasıl direniyorsa, siz de aynı kararlılıkla diyetinizi sürdürmelisiniz. Bu durumda birkaç farklı yol izlenir:
Diyete bir hafta mola verilir ve kilo verme yerine kilo koruma programına geçilir. Bir süre dinlendikten sonra diyete geri dönülür. Üç gün süre ile sıvı beslenmeye ağırlık verilir. Vejetaryen bir beslenme modeli seçilir ve öğünler su atımını destekleyen sebzelerden oluşturulur. Üç gün protein ağırlıklı yeme, takip eden dört gün karbonhidrat ağırlıklı beslenme önerilir.
Bir hafta boyunca, öğlen yemeğinde olması koşuluyla, yüksek karbonhidrat içeren bir beslenme modeli denenebilir. Alınan kalori miktarı biraz arttırılır veya azaltılır. Hangi yolun sizin için etkili olduğunu deneyerek görmeniz gerekecektir. Her bireyin metabolizması bu süreçte farklı bir tepki gösterir, uygulanan yöntemlerin farklı etkileri olur.
METABOLİZMANIZI ŞAŞIRTIN
Çok kilolu olup ciddi rakamda kilo verdiyseniz, vücudunuzun bazal metabolizma hızı değismiştir ve daha az kalori almanız gerekiyordur.
Ağırlığınız azaldığında, vücudunuzun daha az enerjiye ihtiyacı olur. 100 kg olan bir birey, 70 kg'a düştüğünde kalori gereksinimi farklılık göstermeye başlar. Diyet yaparken kalorinin aşırı kısıtlanması da buna neden olur. Çok az kalorili bir diyet uyguluyorsanız metabolizma hızınız düşmüştür. Kalori kısıtlaması çok fazla oranda olmamalı ve uzun bir süreyi kapsamamalıdır. Kadınlarda 1200, erkeklerde ise 1500 kalorinin altına düşmemek gerekir. Kilo verirken aynı rutini tekrar etmek bir süre sonra vücudu etkilememeye başlar, farklı bir seyler yapmanız gerekir. Diyet listelerinde çeşitlilik yaratmalısınız, hep aynı listeye uyarak kilo veremezsiniz. Her gün ızgara et yanında sebze, salata ve yoğurt yemek çözüm olmayacaktır. Vücudu aynı şeylere alıştırırsanız bir süre sonra tepki alamazsınız. Rutini kırmak motivasyonunuzu da arttırır.
EGZERSİZ PROGRAMINIZA GÖZ ATIN
Egzersiz programınızda değişiklik yapıp, rutin uygulamalar yerine farklı bir program izlemelisiniz. Her gün aynı saat, süre ve şiddette benzer hareketleri yapıyorsanız, diyette olduğu gibi sporda da plato dönemi söz konusu olacaktır. Vücudunuz bu uygulamalara alışır ve bir süre sonra spor yaptığınızda daha az kalori yakmaya başlarsınız. Dolayısıyla programınızı farklılaştırmanız gerekir. Örneğin; yürüme saatinizi, sürenizi ve temponuzu değiştirebilir, tempolu yürüyüşünüze kısa aralıklarla koşu ilavesi yapabilirsiniz. Kullandığınız aletleri değiştirmek de bir seçenektir. (Yürüyüş bandı yerine eliptik bisiklet kullanmak vb.) Ağırlık (direnç) hareketlerinde, vücudun farklı kaslarını çalıştırmaya yönelik programlar uygulamak ve ağırlık veya tekrar sayılarını değiştirmek etkili yöntemler olacaktır. Egzersiz yaparken plato oluşursa, bir hafta mola vermek ve dinlenmek de yarar sağlar.