Dr. Mehmet Öz Youtube/Dr.ÖzveEkibi
BreastCancer.org'dan alınan son verilere göre her 8 kadından biri hayatlarının bir döneminde meme kanseriyle karşılaşıyor. Kadın olmak ve yaşın ilerlemesi başlı başına en büyük iki risk faktörü (hem de kontrol edemediğiniz iki şey) olsa da riskinizi azaltmak için yapabileceğiniz birçok şey var. Bazı bulgular, bir takım alışkanlık ve yaşam tarzı değişikliklerinin meme kanseri riskinde düşüş ile bağdaştırıldığını söylerken, bazı araştırmalar da belirli yaşam tarzı seçimleri (aile kurduğunuzdaki gibi) ile meme kanseri riskinde azalma arasında bağlantı olduğunu gösteriyor. Aile geçmişinizde bu hastalık varsa doktorunuzla konuşarak riskinizi azaltmaya yardımcı olacak değişiklikler hakkında daha fazla bilgi edinin.
SABAH UYANMA SAATİNİZ
Bristol Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmaya göre, sabahları erkenden yataktan kalkıyorsanız, geceleri geç saatlere kadar oturan kadınlara göre meme kanseri riskiniz yüzde 40 daha az olabilir. 2018 yılında Ulusal Kanser Araştırma Enstitüsü (NCRI) Konferansı'nda sunumu yapılan, Birleşik Krallık'taki yüzbinlerce kadının katılımıyla yürütülen bir çalışmada, sabah erken uyanmayı tercih ettiğini söyleyen kadınlar, akşam olarak yanıt veren kadınlara göre meme kanserinde daha düşük riske eğilim gösteriyordu.
RADYASYONA MARUZ KALMAK
Tabii ki birçok sebepten dolayı radyasyona maruz kalmaktan kaçınmalıyız; ancak özellikle meme kanseri ve diğer kanser riskleri için kaçınmalıyız. Tomografi gibi yüksek doz radyasyon kullanan taramalardan bahsediyorum. Mümkün olduğu kadar x-ray cihazlarından kaçınmak önemli. Yüksek radyasyon kullanan görüntülemeleri sadece gerçekten ihtiyacınız olduğunda yaptırın. Yaşam boyunca maruz kalınan radyasyonların birikimi ile meme kanseri arasında bağlantı olabileceğini söyleyen veriler bile mevcut.
AKŞAM SAATLERİ EKRAN SÜRENİZ
Geceleri telefonu bırakmak zor olabilir, ancak son yapılan araştırmalar, vücudunuzu yapay ışığa maruz bırakmanın, meme ve prostat kanseri gibi bazı kanser risklerinizi artırdığını söylüyor. 4000'in üzerinde katılımcı ile yapılan bir çalışma, geceleri daha yüksek seviyede yapay ışığa maruz kalan kişilerin (telefon ve tabletlerden alınan ışık gibi), meme kanserine yakalanma risklerinin, daha az maruz kalan kişilere göre 1.5 kat daha fazla olduğunu gösterdi. Uyumadan en az bir saat önce elektronik cihazlarınızı uçak moduna alın veya kapatın, telefon ve tabletlerinizde ayarlar kısmına girip gece moduna alarak maruz kaldığınız mavi ışığı azaltın.
DOĞUM KONTROL TERCİHİNİZ
Doğum kontrol hapı ve belirli rahim içi araçlarını kapsayan hormonal kontraseptiflerin, meme kanseri riskini artırabileceğine dair bazı bulgular mevcut. New England Journal Of Medicine isimli tıp dergisinde yayınlanmış Danimarka'da yapılan 2017 yılına ait bir çalışma, daha yüksek dozda hormon içeren eski nesil doğum kontrol haplarıyla meme kanseri riskinde artış arasında bağlantı olduğuna dair bulgular bildirdi. Daha düşük dozda hormon içeren yeni nesil doğum kontrol haplarının ise daha güvenli olduğu düşünülse de her türlü hormonla kontraseptifin prospektüsünde kanser riskini artırabileceğine dair uyarı bulunuyor. Uzmanlar, riskin çok düşük olduğunu ve kontraseptif kullanımının bırakılmasıyla daha da azalabileceğini söylüyor. Ancak, hiç hormonal kontraseptif kullanmayanlara oranla yine de risk daha fazla. Eğer ailenizde meme kanseri geçmişi varsa sizin için en uygun doğum kontrolü yöntemi konusunda jinekoloğunuza danışın.
NE KADAR SPOR YAPTIĞINIZ
Egzersizin genel sağlığınıza iyi geldiğini bildiğiniz için bu bulgu şaşırtıcı olmasa gerek. Ancak bu, meme kanseri riskinizi azaltmak için harekete geçmenizi sağlayacak bir bilgi. Düzenli egzersiz yapmak eğer hiç teşhis konmadıysa meme kanseri riskinizi düşürmenize yardımcı olduğu gibi, eğer daha önce tanı konduysa da yeniden yakalanma riskini azaltmaya da yardımcı olur. Haftanın beş günü, günde en az 30 dakika egzersiz yaparak, haftalık 150 dakikaya ulaşmaya çalışın.
EĞER EMZİRİYORSANIZ DİKKAT
Araştırmalar, emziren kadınların meme kanseri risklerinin büyük ölçüde azaldığını gösteriyor. Emzirmek, meme kanseri önlemede önemli bir rol oynayabilir ve genellikle de ne kadar uzun süre emzirirseniz koruma etkisinin o kadar arttığı düşünülmektedir. MD Anderson Kanser Merkezi'ndeki uzmanlar, bunun sebebinin, emzirme sırasında oluşan hormonal değişikliklerin; meme kanseri hücre büyümesini teşvik edebilen östrojene maruz kalma durumunu sınırlandırdığı ve adeti ertelediği için olabileceğini söylüyor.
ÇOCUK SAHİBİ OLMAK
Nature dergisinde yayınlanan araştırma, doğum yaptığınız yaş ile riskinizin azalması arasınd bağlantı olabileceğini belirtti. 30 yaşından önce yapılan doğumlarda kadınların uzun vadeli meme kanseri risklerinin ilk çocukta yaklaşık %5, ikinci çocukta %6.4 ve üçüncü çocukta ise %9.4 azaldığını bildirdi. Bu, 30 yaşından sonra doğum yapmanın sizi kanser riskine soktuğu anlamına gelmiyor.
NE KADAR UYUDUĞUNUZ ÖNEMLİ
Yukarıda bahsettiğimiz Birleşik Krallık araştırmasındaki araştırmacılar, önerilen 7-8 saatlik gece uykusundan daha fazla uyuyan kadınlarda, her bir fazladan saat için %20 daha fazla meme kanseri riski oluştuğunu gösterdi. Bu çalışmadaki araştırmacılardan biri olan Dr Rebecca Richmond, basın toplantısında "Uyku süresi artması ve uyku bölünmesinin meme kanseri üzerinde nedensel etkisine dair bazı bulgular bulduk" açıklamalarında bulundu.
