BANU KAZANÇ Beslenme ve Diyet Uzmanı www.banukazanc.com.tr
Günümüzde birçok insan hızlı yediği ya da yanlış besin gruplarını karıştırdığı için sindirim şikayetleri çekebilir, oysa bu sorunu çözmenin çok basit birkaç kuralı var. Sağlıklı bir sindirim için; bol lif tüketin, su için, spor yapın, stresi azaltın, sigara ve alkol hayatınızdaysa bir daha sorgulayın ve probiyotikleri deneyin. Fazla yemek ya da çok çeşitli yemek de sindirimi zorlayan diğer bir faktördür, patlayacakmış hissi duyulmadan yemeğe son vermek gerekir.
Tüm besinler vücutta farklı zamanlarda sindirilir, bu süre kişiye ve yaşına, sağlığına, metabolizmasına ve diğer birçok faktöre bağlıdır. Tokluk ve süresi, yiyeceklerin bağırsağa geçmeden önce midede kaldığı süre ile ilişkilidir. Hızlı sindirilen besinler midenizden hızla geçer, bu yüzden sizi tok tutmaz. Bu, aşırı yemeyi tetikler, daha fazla kalori almanıza neden olur ve kilo almaya yol açar. Ayrıca bir de sindirim sorunları var ki; kişiyi zorlar, rahatsızlık ve şişkinliğe yol açar. Aslında bazı hastaların nedeni sindirim sistemlerinin düzgün çalışmamasına bağlıdır. Sindirim sistemi sinirler, endokrin sistem ve immün (bağışıklık) sistem gibi tüm diğer sistemler ile etkileşim içindedir. Bu yazımızda sağlıklı sindirim için birçok püf noktası vermeye çalışacağız.
BEDENİN GIDALARI SİNDİRMESİ NE KADAR SÜRER?
Bu zaman aralığı kişiden kişiye değişebilir ancak yediğiniz gıdanın mideden geçişi ince bağırsaklar ve oradan da kalın bağırsağa geçişi altı ila sekiz saat sürer. Farklı besinlerin farklı sindirim süreleri vardır ve farklı sindirim enzimlerine ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle farklı yiyecek çeşitlerini aynı anda yemek sindirimi zorlar, bunun sonucu ağırlık hissi, ekşime, gaz ve şişkinlik gibi rahatsızlıklarınız olur. Besinlerin midede sindirim sürelerine göz atalım:
MEYVE
Karpuz, 20 dakikada sindirilir kavun da bu süre 30 dakikaya çıkar. Portakal, greyfurt, üzüm ve muz da 30 dakika sürer. Elma, armut, kiraz, erik, kivi gibi diğer meyvelerin sindirimi 40 dakika zaman alır.
SEBZE
Marul, salatalık, biber, domates ve turp gibi çiğ su içeriği yüksek salata sebzeleri 30 dakika içinde sindirilir. Lahana, brokoli, karnabahar, yeşil yapraklı sebzeler 40 dakika içinde sindirilirken, patates, havuç gibi kök sebzeler için süre 50 dakikadır. Balkabağı, mısır, tatlı patates, patates ve kestane gibi nişastalı sebzeler içinse bu süre 60 dakikaya çıkar.
TAHILLAR VE BAKLAGİLLER
Kahverengi pirinç, karabuğday, yulaf ve mısır unu sindirimi 90 dakika alır. Bakliyat ve fasulyelerin sindirimi yaklaşık 120 dakika sürer. Buna siyah fasulye, nohut, mercimek, kırmızı barbunya fasulyesi ve soya fasulyesi dahildir.
TOHUM VE KURUYEMİŞ
Ayçiçeği, kabak, susam gibi tüm yüksek yağlı tohumların sindirimi yaklaşık 2 saat sürer. Fındıkların sindirilmesi yaklaşık 3 saat sürer, yer fıstığı ve badem, kaju fıstığı, cevizi bu listeye ilave edebiliriz.
ET VE SÜT YUMURTA
Yağsız süt ve az yağlı peynir ürünleri, 90 dakika; süzme peynir ve yumuşak peynirler, 2 saat; sert peynirleri 3-4 saat olarak sıralayabiliriz. Yumurta sarısı 30 dakika ve bütün yumurta 45 dakikadır. Yağlı balıkların sindirimi 30-50 dakika sürer. Bu sürenin tavuk ve hindi için 2 saat, sığır eti ve kuzu eti için 4 saat olduğunu söyleyebiliriz.