RÖPORTAJ İREM ORHAN
FOTOĞRAF ERSİN AL
"Dünya genelinde bakarsak, pandemi sırasında insanları endişe, belirsizlik, korku ve baskıdan bir an olsun uzaklaştıran güç sanat oldu. Dijitalleşen dünyadan, sanat da etkilendi ve bu dönemde sürdürülebilirlik açısından çevrimiçi etkinlikler umut verici olurken, NFT bir yenilik kattı" diyen sanatçı Nebahat Karyağdı ile içinden geçtiğimiz Covid- 19 süreciyle yeniden şekillenen sanatsal faaliyetleri ve güncel projelerini konuştuk.
2021 yılının ilk yarısını geride bırakmışken, sanat kariyeriniz ve sizin için nasıl gidiyor her şey?
Pandemi sürecinin ilk aylarında yurtiçi seminer ve yurtdışı sergi projelerimi iptal ettim. Sonrasında fiziki etkinliklerin başlamasıyla sanatseverlerle buluşma açısından çok verimli geçti. 2020 Mart ayından beri beş fuar, 10 fiziki, üç sanal sergide çevrimiçi sanat etkinliklerinde yer aldım. Çok yoğun bir dönem oldu. Yani süreç üretimlerime de yansırken, farklı disiplinlerden çalışmalar yapmamı da sağladı. Art Akaretler, Art Ankara, Step İstanbul, Contemporary İstanbul, Artcontact gibi ulusal ve uluslararası sanat fuarlarına katıldım. İyilik İçin Sanat Derneği ile de çalışmaktayım, derneğin sergi projelerinde yer aldım. Bu süreçte tabii sektörel değişimler yaşandı, izleyiciye sunumda yeni araçlar denendi. Fuarlar ve sergiler sanal gezilere döndü. Ben de Instagram'da sanat dünyası ve spor dünyasından isimlerle canlı yayınlar yaptım ve katıldığım sanat sohbetleri ile çevrimiçi etkinliklere ara vermedik, yeni bir mecra kazandık üstelik. Üniversitelerin sergi projelerinde yer aldım, akademik çevrede sanal sergi kullanımını tercih etti. İzleyici için farklı bir deneyim oldu. Sosyal medyadan takip edilsek de, video ve sanal gezi bir yenilik getirdi. Fiziki gezilecek mekanlarda alınan titiz önlemler ile seyirci yoğun bir katılım ve ilgi ile fuar ve sergileri gezdi. Bu mutluluk vericiydi. Gözlemlediğim, fiziki sergilere ilgi her zamanki gibi devam etti.
Sanat yolculuğunuzda başladığınız günden bugüne emin adımlarla ilerliyorsunuz, bir taraftan da bu başarılı grafiğin sürdürülebilirliğini sağlamak konusu da bir sanatçı olarak hayli stresli ve zor olsa gerek. Bu konuda endişe duyduğunuz oluyor mu?
Öncelikle teşekkür ederim. Kültür - sanatın kapsayıcı ve dönüştürücü gücünün görünür olması için seyirci ve koleksiyoner dışında devletin, kamu ve özel sektörün desteği, sanatçılar ve sürdürülebilirlik için gerekli. Yeni sanat mekanlarının açılması, mevcutların korunması, kamusal alanda görünürlüğü artırmak, özel ve resmi kurum ve kuruluşların sanat koleksiyonuna teşviki ve müzelerin açılması alanımızda geleceğe emin adımların atılmasını sağlayacak. Bir eğitimci olarak ise yeni gelen nesilden çok umutluyum. Genç sanatçı adayları çok güzel adımlarla ilerlemekte. Onların teşvik edilmesi kıymetli.
Pandemi süreci yaratıcılığınızı nasıl etkiledi, siz de bu süreci verimli atlatanlardan mısınız?
Öncelikle bu hastalık maalesef vefatlar, işsizlik, verimsiz pek çok sıkıntıyı da beraberinde getirdi. İçe kapanış oldu ilk önce ve bu sürecin dışavurumu üretimlerime yansıdı. Kendime ayıramadığım zamanı yaratacak fırsat bulurken kişisel gelişimime katkı sağlayacak aktiviteler, okumalar da yaptım. Sanatsal beslenme için yeni kaynaklara erişim fırsatı buldum. İlk zamanlar çok karanlık natürmortlar yaptım. Önce sessiz çığlık atan teddy bear figürü falan derken ardından rengarenk ve umut dolu manzara resimleri geldi, daha sonra aşk teması geldi. Verimli geçirmeye çalıştım. Son dönemde ise portre çalışmaları ve yaşam çiçeği serisi geldi.
Eserlerinizin yaratım süreçleri nasıl başlayıp ilerliyor genelde?
İlk gençlik yıllarında avangart işler çıkarır sanatçılar. Bu cesaret ve ateş zaman ilerledikçe yerini başka dinamiklere, düşüncelere, durumlara devreder. On yıllardır Türk ve Anadolu kimliğinin ağaç kültü, doğaya özlem, yabancılaşma temalarını işlemekteyim. Çevre sorunlarına, özgürlük, ruhsal bütünlüğün tinsel arayışına dokunmaktayım. Sinema, edebiyat bir beslenme kaynağı. Araştırmak, okumak ve notlar alarak yeni bakış açıları ile kendi anlatımımı güçlendirmeye, bir derdi sanat yoluyla ifade etmeye çalışıyorum.
Kendi çizginizi nasıl tanımlıyorsunuz?
Türkiye'de dijital resmi ve dijital baskı resmi sanat ortamında ilk kullananlar arasındayım. Bu çalışmalarım ulusal arenada pek çok yarışmada ödül aldı, koleksiyona girdi. Bahsettiğim yıllar 2004-2005. O zaman sanat ortamı bu yeni medya tekniklerini sahiplenmedi. Her zaman olduğu gibi yabancı sanatçıların bunu yapmasına hayranlıkla bakıldı, bizim yapmamıza ise yabancılıkla yaklaşıldı. Bugün ben de hem tual resmi hem NFT yapıyorum. Yeni medyaları denemek arayışın bir parçası. Dijitalle bağım geçmişte kurulmuş olduğu için bana bu konu üzerinde tutuculukla reddedilecek bir bakış açısı getirmedi. Pandemi sürecinde küçük yaşlardaki öğrencilerimin de dijital resimle bağı oluştu. Dijital gerçeklik ve sanatsal aktarımı, yakın gelecekte kaçınılmaz olarak merakla takip edilip uygulanacak gibi görünüyor.