Mücevherde 'Etik' zamanı

1 / 12

YAZI: NAZAN ORTAÇ nazan.ortac@sabah.com.tr

Dünyanın en değerli taşı pırlantayı elde etmek hem çok zor hem de üretim koşulları çevreye zarar veriyor. Giderek bilinçlenen moda dünyası, ekolojik ayak izlerini azaltmak amacıyla pırlantayı laboratuvar ortamında üreterek, etik mücevher kavramını yarattı.

2 / 12

Marilyn Monroe'nun dediği gibi bir kadının en iyi arkadaşı pırlanta olabilir ancak bu değerli madeni elde etmek için harcanan çabaların ekosisteme verdiği zarar büyük tartışma konusu. Madencilerin kötü çalışma şartları da yıllardır gündemde olan bir konu. Fakat bu tartışmalar uzunca bir süredir sadece çevrecilerin ve daha fazla sosyal adalet için çaba harcayan organizasyonların gündemindeydi. Başta pırlanta olmak üzere değerli taşları kullanan mücevherat dünyası, kendini bu tartışmalardan soyutluyordu. Şimdi bir şeyler değişti! 'Sürdürülebilirlik' kavramı, hem moda hem mücevherat dünyası için de önemli bir konu oldu. Önce niş markalar, doğal kaynakları yok etmeyen 'etik' taşlar kullanmaya başladı, şimdi ise büyük markalar onların takipçileri oldu. Moda dünyasının bugüne kadar burun kıvırdığı laboratuvar ortamında üretilen değerli taşlar, büyük markaların tasarımlarını süslemeye başladı. Geçtiğimiz yıl resmi bir görev sırasında fotoğrafları çekilen Sussex Düşesi Meghan Markle, kraliyet çevrelerinde gerçek mücevher takmayan ilk üye olarak dikkat çekti. Markle'ın kulaklarını Kimia marka küpeler süslüyordu. Zarif küpelerin ucundaki minik pırlantalar, bir madenden çıkmamıştı, laboratuvar ortamında üretilmişti. Stil konusunda cesur adımlar atan ve kraliyetin ciddi kurallarını esneten Düşes, böylece moda dünyasına da bir mesaj vermişti. Spotlar anında, Kimia'nın yaratıcıları Jessica Warch ve Sidney Neuhaus'a çevrildi. İlk genç kadın, yarattıkları markayla yeni bir devrime ön ayak olacağını biliyordu. Çünkü her ikisi de pırlanta dünyasının kalbi Antwerp kökenliydi, aileleri de kuşaklar boyu pırlanta ticaretiyle uğraşıyordu. Buna rağmen bu güçlü adımı atıp, daha sürdürülebilir ve adil br üretim için ailelerinin geleneğini değil, modern teknolojiyi tercih ettiler. Tasarımları kısa sürede, ünlüler arasında popüler oldu. Anabela Chan da bu öncü kadınlardan biri. Hong Konglu tasarımcı sadece etik mücevherleri yapıyor. Chan, birbirinden şık tasarımlara imza atmak için doğal taşlara ihtiyaç duyulmadığını gösteriyorsa adeta. Jenniifer Lopez, Beyonce, Anne Hathaway gibi büyük yıldızlar, ünlü tasarımcının hayranları arasında.

3 / 12

Taylor Swift

Laboratuvar yapımı pırlantalar, henüz mücevher sektörünün yüzde 4'ünde kullanılıyor. Ancak bu rakamın giderek büyüdüğünün de altını çizelim. Pazarın büyümesinde, bu pırlantaların üretiminin çevreye duyarlı ve çalışma hakları konusunda adil olmasının payı büyük. Swarovski de laboratuvar yapımı kristal taşlar konusunda ciddi bir çalışmaya imza attı. Ekolojik ayak izlerini azaltmak için bu adımı atan marka, 2019'da Fashion Insttute of Technology'nin 'Sosyal Etki ve Sürdürülebilirlik' ödülüne hak kazandı. Modanın en büyük gövde gösterilerinden olan Met Gala'da da Oscarlı oyuncu Regna King, 7 karatlık pırlantasıyla dikkatleri üzerine çekti. Lark & Berry imzalı mücevherin pırlantaları gerçek değildi, daha doğrusu laboratuvarda üretilmişti. Yine dünyanın pırlanta devlerinden De Beers de, 2018 yılında çıkardığı 'Lightbox' serisiyle doğal olmayan pırlantalardan bir koleksiyon yarattı. 1 karatının 800 dolardan başladığı mücevherler, özellikle genç neslin büyük ilgisini çekti. Mücevher uzmanları, laboratuvar ortamında yaratılan pırlantalardan tasarlanan tektaşların büyük bir çıkış yaşayacağını iddia ediyor. Çevreye ve insan haklarına duyarlı milenyum kuşağının evlenme teklif ederken, Amazon Ormanları'nı tahrip eden gerçek pırlantalar yerine, teknolojinin yarattığı pırlantaları tercih edecekleri kesin!

4 / 12

5 / 12

Meghan Markle

MEGHAN MARKLE, GERÇEK OLMAYAN MÜCEVHER TAKAN İLK KRALİYET MENSUBU OLARAK TARİHE GEÇTİ! GEÇTİĞİMİZ YIL TAKTIĞI 'KIMAI' İMZALI KÜPELER, LABORATUVAR ORTAMINDA YAPILAN PIRLANTALARDAN OLUŞUYORDU.

6 / 12

Jennifer Lopez

7 / 12

8 / 12

Amber Valetta

AMBER VALETTA VE JOAN SMALLS, GEÇTİĞİMİZ YIL STELLA MCCARTNEY'İN ETİK TAŞLARLA SÜSLÜ TASARIMLARINI TANITMIŞTI. MCCARTNEY'İN TÜM TASARIMLARI VEGAN VE ETİK.

9 / 12

PIRLANTA DEVİ DE BEERS, EN FAZLA MADENİ OLAN ŞİRKETLERDEN OLDUĞUNDAN, BÜYÜK ELEŞTİRİLERİN HEDEFİNDEN KURTULMUYORDU. MARKA, 'LIGHTBOX' İSİMLİ BİR ALT MARKA KURARAK, LABORATUVAR PIRLANTALARI ÜRETMEYE BAŞLADI. TASARIMLARI, GENÇLERİN BEĞENİSİNİ KAZANIYOR.

10 / 12