YAZI BADE ÇAKAR
Moda dünyası sınırları ve ayrımları net olan bir dünyaydı ancak zaman ilerledikçe bu netlikler de flulaşmaya başladı. Lüks giyim ve tasarımcı markalar ile hazır giyim markalar arasındaki farkın prestij ve tabii ki işçilik ile kalite olduğunu biliyoruz. Aradaki farklılıklar 80'lerde, 'fast fashion' terimi hayatımıza girmemişken daha netti. Chanel, Dior, Saint Laurent, Gucci gibi modanın ikonik isimleri her zamanki gibi lüks giyimi temsil ediyor, genel kitle, Gap ve Levi's gibi tanıdık markaların dışında lokal markalar arasında seçimlerini yapıyordu. 1990'larla birlikte hızlı ve ucuz üretimle birlikte moda bambaşka bir döneme girdi. Bu değişim, lüks markaları korkuttuğu gibi, hıza ayak uydurmaları için çözüm bulmalarına zorladı.
Lüks markaların, daha geniş kitleye hitap etme arayışı başladı; alt markalarla, daha makul fiyatlı koleksiyonlar sunmaya başladılar. Prada'nın 1993'te Miu Miu'yu kurma nedeni tasarımlarının daha uygun ve genç versiyonlarını tanıtmaktı, bugün ise Miu Miu lüks markalar arasında yerini aldı. Dolce & Gabbana, D&G'yi 1994'te kurdu ancak bu daha makul alt marka 2011'e kadar dayandı. Aynı şekilde Marc Jacobs'ın 2001'de yarattığı Marc by Marc Jacobs da uzun süre devam edemedi. Birçok marka alt kreasyonlar yaratmaya bu şekilde başladı. Ancak ne kadar kitlelerini bu sayede biraz daha genişletseler de, gereken etkiyi ve geri dönüşümü bu köprü amacıyla yaratılan koleksiyonlar tamamen sağlayamadı. Bu boşluğun doldurulması ise tam anlamıyla 2004'te gerçekleşti. Büyük modaevleri hem yeni jenerasyona kendilerini gösterme hem de satış oranlarını artırma derdine düştüğü noktada, ilk işbirliği örneği gerçekleşti. 2004'te Chanel ve Fendi gibi moda dünyasının en yüksek noktasında yer alan modaevlerinin ikonik kreatif direktörü Karl Lagerfeld'in H&M gibi geniş kitleye hitap eden bir markaya koleksiyon hazırlaması bir dönemin başlangıcı oldu. H&M bu konudaki başarısını o günden bu yana hala da sürdürüyor. Versace, Maison Martin Margiela, Marni, Stella McCartney, Comme des Garçons, Giambattista Valli, Erdem, Balmain gibi markalarla bir araya gelen H&M, en etki yaratan işbirliği koleksiyonlarına imza attı. Tasarımcı, lüks markalarla hazır giyim markalarını bir araya getiren 'x' sembolü de böylelikle büyük bir etkiye sahip oldu. Birçok lüks marka ve tasarımcı, kendi çizgilerine uygun, sevilen ve kendisine en çok fayda sağlayan hazır giyim temsilcileriyle bir araya gelmeye başladı. Adidas'ın Stella McCartney ile hazırladığı spor koleksiyonu, Dior ile Nike işbirliği, Balmain'in Puma için yarattığı tasarımları dönemin en çok arzu edilen parçaları oldu.
İŞ BİRLİKLERİ İKİ TARAF İÇİN ETKİLİ
Türk modası da bu işbirliklerinden geri kalmıyor. Özgür Masur, Dilek Hanif, Zeynep Tosun, Hakan Yıldırım gibi tasarımcılar Koton, İpekyol gibi hazır giyim markalarıyla bir araya gelerek, başarılı çizgilerini daha geniş bir çemberde sundu. Aynı şekilde online alışveriş siteleri için yaratılan koleksiyonlar da ne kadar etkili olduklarını satış rekorları kırarak göstermişti. Sudi Etuz ve Raisa & Vanessa gibi tasarımcılar, bu koleksiyonları yaratan tasarımcılardandı. 2020 yılında da bu işbirlikleri yeni isimlerle devam ediyor. Zeynep Tosun, işbirliklerini seven Türk tasarımcılardan...
Daha önce birçok hazır giyim markasının yanı sıra aksesuar markalarıyla bir araya geldi, sosyal yardım projeleri için tasarımlar yarattı. Alışkın olunan giyim koleksiyonların aksine en son yaptığı işbirliklerinden biri ise aksesuar üzerine oldu. Lucky Culture ile birlikte yarattığı koleksiyon Zeynep Tosun'un tamamen kendi zevkini yansıtan tasarımlardan oluşuyor; eğlenceli, kadınsı ve etnik.
Spor ve feminen çizgileri bir araya getirmek konusunda oldukça başarılı olan Selma Çilek, bu yılı işbirliği ile kapatan tasarımcılardan... Çilek, ilk işbirliği koleksiyonunu Boyner ile gerçekleştirdi. 'Selmacilek X Boyner' koleksiyonu, kazaklar, kabanlar, vegan deri grubu, elbiseler, parkalar ve pantolonlar olmak üzere 60 parçadan oluşuyor. Tuvanam markası ile kadınların hayallerini süsleyen tasarımlar yaratan Tuvana Büyükçınar Demir de bu yıl işbirliğine imza atan tasarımcılardan... Daha önce online alışveriş sitesi için koleksiyonlar hazırlayan Demir, 'Tuvanam x Fabrika' ile bu sefer hem gece hem gündüz karışık bir koleksiyon yaratmış. Koleksiyonda Tuvanam tasarımlarında görmeye alıştığımız payet, krep, saten ve metalik örme kumaşlar ön plana çıkıyor. Uzun süreli işbirliklerinden biri Moda Tutkusu ve Love My Body arasında gerçekleştiriliyor. Muse For All markasının kreatif direktörü ve Moda Tutkusu hesabımın kurucusu Yasemin Öğün, 2015 yılından beri markayla koleksiyon hazırlıyor. 'Moda Tutkusu x Love My Body' koleksiyonu için kesinlikle markanın daha genç bir imaj kazanmasını sağladı diyebiliriz. Bu yıl en heyecanlı işbirliği Lc Waikiki ile Oopscool arasında gerçekleşti. Pınar Uçar Gür'ün kreatif direktörü olduğu Oopscool'un enerjik desenleri Lc Waikiki'nin tasarımlarıyla bir araya gelmiş. Bu da markaya kesinlikle güzel ve etkili bir etki sağlamış.