Banu KAZANÇ
Günümüzde, hazımsızlık kişilerin oldukça sık yaşadıkları bir şikayettir. Yemek sırasında veya sonrasında karın bölgesinin üst kısmında meydana gelen şişkinlik hissi yanma veya ağrı; hazımsızlık olarak da adlandırılır. Dispepsi hazımsızlığın tıp dilindeki adıdır. Genelde ortak olarak dile getirilen şikayetler; aşırı doygunluk hissi, yemek yerken az bir şey yenildiğinde bile hemen tokluk hissedilmesi, midede yanma hissi, midedeki yiyeceklerin ya da sıvıların ağza gelmesi, ağızda asitli, metalik bir tat gibi özetlenebilir.
SAYISIZ NEDENİ VAR
Hazımsızlık, yaşam biçimindeki çeşitli alışkanlıkların sonucunda ortaya çıkar. Yağlı gıdalar tüketmek, baharatları aşırı kullanmak, sigara içmek, alkol tüketimi, çok fazla kafeinli ve gazlu içecek içmek ya da hızlı yemek yemek, çok yemek gibi alışkanlıkları sayabiliriz. Elbette, listemiz bununla sınırlı değildir. Bazen kullanılan ilaçların antibiyotikler, bazı ağrı kesiciler sindirim üzerinde hazımsızlık gibi bir yan etkileri olabilir. Yoğun stres altında olmayı, aşırı yorgunluğu da listemize ilave edebiliriz.
HAZIMSIZLIĞI ÖNLEMEK İÇİN NELER YAPILABİLİR?
Hızlı ve aşırı yemek tüketmemeye dikkat etmelisiniz. Çok acıktığınızda aşırı yiyecek tüketmek, vücudun ihtiyacından fazla yemek, hazımsızlık nedenlerinin başında gelir. Yemeklerinizi, ayaküstü atıştırma şeklinde değil de sofrada oturarak acele etmeden iyice çiğneyerek yemelisiniz. Şişkinliğin ana nedenlerinden birisi hava yutmaktır. Hava yutmayı önlemek için iyi çiğneyin ve başka işlerle uğraşmayın. Ağzınıza küçük lokmalar almak midenin sindirim için gerekli salgıları daha kolay üretmesine yardımcı olur. Yiyecek ve içeceklerinizin çok sıcak veya çok soğuk olmamalıdır. Yemek yedikten hemen sonra uzanılmamalı, yatılmamalıdır.
HANGİ BESİNLERİ TÜKETMELİ
Hazımsızlığı önlemenin en iyi yollarından biri, dokunduğu, hazımsızlık yaptığı düşünülen gıdalardan uzak durmanızdır. Sindirim sisteminizin hangi sebzelere karşı hassas olduğunu belirleyin. Pek çok insan karnabahar, salatalık, brokoli, biber ya da lahana gibi sebzelere karşı hassastır. Çiğ sebzeler pişmişlere oranla daha fazla şişkinlik yapar. Sebzeleri vitaminlerini kaybetmeyecek şekilde kısa sürede buharda pişirebilirsiniz. Baklagilleri pişirmeden önce suda bekletmekte doğru bir yöntemdir. Süt ürünlerine hassasiyet oldukça yaygındır. Rahatsız ediyorsa laktozsuz olanı tercih edebilirsiniz. Hazımsızlığı önlemeye yardımcı olmak için su içmelisiniz. Su, kabızlığın önlenmesine ve mide rahatsızlığının azaltılmasına yardımcı olur. Özellikle lifli gıdaları tüketirken beraberinde su içilmesi gerekir. Yağ oranı yüksek gıdalardan ve yemeklerden kaçının, kızartma ve abur cubur yememelisiniz. Yemeklerinize kimyon katın. Anason, kekik ve biberiye de hazımsızlığa iyi gelecektir.
SAĞLIKLI PİŞİRME YÖNTEMLERİ
Sindirimi güç olan ve mide rahatsızlıklarına, mide yanmalarına ve hazımsızlığa neden olan yağlı yiyeceklere itibar etmemelisiniz. Yağda kızartmak yerine tavuk, hindi ve balık gibi yağsız etleri fırında ızgara yapabilirsiniz. Soğanı yağda kavurmayın, sebzeleri buharda ya da kendi suyunda sote yöntemleri ile pişirin.
PROBİYOTİKLER, YOĞURTLA YEMEK
Yoğurt, sindirim sağlığına yardımcı, mide ve bağırsak dostu bakteriler içeren probiyotik kaynağıdır. Zencefil, nane, papatya, adaçayı, rezene, biberiye çayı içmek hazımsızlıkla ilgili şikayetler için iyi gelir.
