Banu Kazanç
Diyet ve soslar için ayrı bir başlık açmak gerekir... Özellikle dışarıda salata yemeğe karar verdiyseniz; "Salatanızın sos olmadan servis yapılmasını isteyin ve sosu siz ilave edin" tarzında soslar konusunda uyarılarımız oluyor. Bu uyarılar, sosların bir hayli kalori içeriyor olmalarından kaynaklanıyor. Çünkü sosları kullanırken miktar ve içeriğine dikkat edilmesi gerekir. Siz farkında olmadan, soslarla, belki çok sağlıklı olduğunu düşündüğünüz yeşilliklerden oluşan salata yediğinizde; neredeyse bir ana öğüne eşdeğer kalori alabilirsiniz. Ama diyete uygun soslar tabii ki var. Doğru seçimlerle, hem yiyeceklerinizi lezzetlendirip hem de daha az kalori almanız mümkün.
Diyete uygun salata sosları
- Salatalarınızda, sos olarak limon, sirke, tuz, çeşitli baharatlar, nar ekşisi tercihini rahatlıkla yapabilirsiniz. Sos içindeki yağlar, çok az miktarda tüketildiğinde bile yüksek enerji verir. Onun için yağ miktarı önemlidir.
- Yoğurdu su ile çok hafif inceltin. İçine nane, fesleğen ya da dereotunu kıyın. Lezzetli bir sos elde edersiniz.
- Limon ve zeytinyağının içine çay kaşığı hardal koyun. Fesleğen ve sizi rahatsız etmeyecekse sarımsak da koyabilirsiniz. Pul biber ise hafif acılık sağlar.
- Yoğurt ile hardal, beraberinde taze veya kuru otlar ile hazırlayacağınız sos daha az kalorilidir. Salataya ilave edeceğiniz ay çekirdeği, ceviz, peynir, kruton gibi her bir malzemenin kalori içerdiğini de unutmamalısınız. Domatesler, turplar, havuçlar, sarı biberler ile renk; taze otlar ile aroma çeşitliliği sağlayın. Malzemelerinizi farklı şekillerde doğrayarak salatalarınızı sunabilirsiniz.
- Baharat ve taze otların miktarı da lezzet açısından önemlidir. Gerektiğinden fazla kullanıldığında, bu aromalı bitkiler tersine tat ve lezzeti bozabilir.
Yemekler ve soslar
Geleneksel, bize özgü tencere yemeklerinde sos, yemeğin kendi suyuyla oluşur. Salça ve soğan, ana lezzet vericilerdir. Türk mutfağına özgü, unu kızgın yağda kavurarak yapılan meyane ve "tereyağında kırmızıbiberi kızdırıp, 'caz diye' yemeklerin üstüne dökmek" uzak durmanız gereken soslardan. Çorbalara lezzet katmak ve kıvamını arttırmak için yumurta sarısını limon suyuyla çırparak hazırlanan terbiye sosunu kullanabilirsiniz.
Et ve sebze sosları
- Hem yağ içerikleri hem de kalorileri çok yüksek olan kremalı rokfor sos ve mayonezli bir sostan uzak durmalısınız.
- Kalorili olmasına rağmen sağlığınız için önereceğim ise avokado ile hazırlanan soslardır. Bu sosu ekstra yağ ilave etmeden, limon suyu ile inceltmelisiniz.
- Soya sosu, kapari, hardal çeşitleri, köri, hatta içerikleri sır gibi saklanan 'Cafe de Paris' gibi soslar, sıklıkla yemek tariflerinde yer almaya başladı. Bu tip soslar yüksek kalorilidir.
Makarna sosları
Sos kullanmaktan vazgeçemediğimiz bir diğer yiyecek ise makarnadır. Makarna, hep şişmanlatan ve suçlu bir besin olarak düşünülür. Bunda yerken ilave edilen soslarında katkısı büyüktür.
- Makarnalar sos ilaveleri ile özellikle krema katılmış peynir sosları ile daha kalorili hale gelir. Makarnanın yanında revaçta olan soslar için Alfredo, Napoliten, Bolonez, Pesto ve kremalı mantarlı sosu sayabiliriz.
- Önerim bol bol domates, çok az zeytinyağı, bir diş sarımsak ve fesleğenle yapacağınız, daha az kalorili soslarla birlikte makarnanızı yemeniz olur. Farklı çeşitler denemek isterseniz, sebzeleri kullanabilirsiniz. Örneğin kabak, oldukça düşük kalorili bir alternatif olur. Kabak, kurutulmuş domates, dereotu, sarımsak ilave edilen, lezzetli ve kalorisi daha az olan soslar, makara ile iyi uyum sağlar.
Tatlılar için ilaveler
Vanilya, tarçın, karanfil, yiyeceğin tatlı tadını arttırır. Bu baharatlar, ısıtıldığında, daha fazla şekerliymiş hissini sağlar. Ayrıca Hindistan cevizi kullanarak da tatlılara koyduğunuz şeker miktarını azaltabilirsiniz. Çikolata ve meyve sosları, kaymak, şanti gibi ilavelerden ise uzak durmak gerekir.
