Dünya toplumunun ortak sorunu olan ağız ve diş hastalıkları problemleri üçüncü kuşak sorunu haline geliyor. Toplumu bilgilendirme ve bilinçlendirmede çeşitli yollar kat edilse de diş problemi ne yazık ki üçüncü kuşak problemi olmayı başardı. Bunun ise başında 'Dental Aging' (diş yaşlanması) geliyor. "Diş de yaşlanır mı?" sorularınızı duyduk bile... Evet, yaşlanıyor. Tıpkı bedenimiz gibi bedenimizin bir parçası olan dişlerimizde ne yazık ki yaşam kalitemize bağlı olarak yaşlanıyor ve zamanla ölüyor. Estetik Diş Hekimi Aslı Çoban, bize diş yaşlanmasının ne olduğunu, başlıca nedenlerini ve nasıl önlenmesi gerektiğini anlattı...
Dental Aging (diş yaşlanması) nedir? Dişler yaşlanır mı?
Dişler de bütün organlar gibi yaşlanır. Dişlerin deri gibi hücresel bazda yenilenme potansiyeli yoktur. Bu nedenle hem olağan aşınmaya bağlı tahribat hem de mikrobik tahribat ile dişlerimizde madde kaybı, renk değişimi gibi değişiklikler oluşur. Bu tahribatın derecesi kişisel ve profesyonel bakıma, genetik mirasa bağlı olarak oldukça değişir. Sağlıklı ağızlarda yaşlanma süreci dişlerin performansını pek etkilemez, ancak görünümlerini etkiler. Tabii dişlerin yaşlanma ve tahribatından söz ederken dişleri destekleyen dişeti ve çene kemiğinden de söz etmek gerekir. Bu dokuların belirli bir yenilenme potansiyeli vardır ancak bakımsız ağızlarda bu pek bir işe yaramaz.
Dişlerdeki renk ve şekil bozuklukları bireyde psikolojik rahatsızlıklara kadar varan problemlere neden olabilir. Diş hekimliğinde estetik ve restoratif maddelerin gelişmesiyle pek çok şekil, renk ve pozisyon bozuklukları rahatlıkla çözümlenebilmektedir. 'Gülüş Tasarımı' işte burada çok önemli bir işlevi üstlenmektedir.
Dental Aging tedavilerine ne zaman başlanmalı?
Diş yaşlanmasını önlemenin ilk kuralı doğru kişisel bakım elbette. Dişlerimizi düzenli fırçalamak ve ağız bakımını doğru yapmak gerekir. Tabii ki genetik nedenlerden dolayı tedavi olunması gereken bir diş yapısına sahip olmamızda mümkün. Ancak bu durumdaysak bile mevcut diş durumunuzu kader olarak görmemeli. Çünkü estetik diş hekimliği çerçevesinde; yapısı, şekli bozuk tüm dişlerin kolaylıkla tedavi edilme olanağı var.
Dental Aging için çözümler neler?
Öncelikle diş estetiği... Diş estetiği, bazı uygulamalarla dişlerin renk, kontur, yüzey özelliklerinin, dişlerin birbirleri ve yüzün bütünü ile orantı, simetri ve dengeli olmasıdır. Saydığımız tüm bu durumların herhangi bir tanesinde eksik olması durumunda kişiye göre uyarlanmış estetik diş uygulamaları yapılabilir. Bunları diş beyazlatma, diş eti estetiği, ön diş kompozit dolgular, porselen lamina ve implant olarak sayabiliriz.
Diş beyazlatma sürecini anlatır mısınız?
Farklı saç ve cilt renklerine sahip olduğumuz gibi diş renklerimiz de farklılık gösterir. Bazı dişler, diğerlerinden daha sarı iken, bazıları ise yaşlandıkça sararır. Doğal diş renginiz ise birçok faktörden etkilenebilir. Diş beyazlatmak (bleaching), dişlerin yüzeyinde, yani gözenekli mine tabakasında oluşan renkli organik-inorganik ve mineral maddelerden kaynaklı renk bozulmalarını lazer uygulamasıyla doğal rengine kavuşturulmasıdır. Günümüzde ilerleyen teknoloji sayesinde hemen herkesin dişlerindeki renklenmelerden kurtulması ve doğal sağlıklı beyaz dişlere kavuşması mümkündür. Diş beyazlatma tedavisine başlamadan önce diş hekiminiz tarafından öncelikle diş etlerinizde herhangi bir enfeksiyon veya diş taşı mevcut ise tedavisi yapılmalıdır. Daha sonra dişin doğal yapısı ve rengine en uygun beyazlatma yöntemi ile beyazlatma uygulaması yapılmaktadır. Diş minesini beyazlatan beyazlatma yöntemleriyle dişleriniz tekrar doğal beyazlığına kavuşturulabilmektedir.
Bir başka çözüm da porselen lamina, değil mi?
Evet, diş bozukluklarında uygulanabilen kozmetik bir çözümdür. Bu uygulama temel olarak estetik sorunları olan ön dişlerde, porselenden hazırlanan tabakanın dişlerin ön yüzlerine yapıştırılmasıyla bu sorunların giderilmesini amaçlayan bir tedavi şeklidir. Çoğu durumda sağlam yapıları ve bozulmayan renkleriyle dişlere doğal bir güzellikle birlikte, doğal bir işlev kazandırmak için yeterlidirler. Renklenmelerde, bleaching (diş beyazlatma) gibi metotlarla sonuç alınmayan ileri derecedeki antibiyotik, flor vb. lekelerinde kalıtsal yapı ve renk bozukluklarında, ayrık dişleri bitiştirmede (diastema kapama), kırık veya aşınmış dişlerin restorasyonunda, rengi ve yapısı bozulmuş eski dolguların düzeltilmesinde, çapraşık ve eğri dişlerin düzeltilmesinde (ortodontik tedavi alternatifi olarak) kozmetik bir alternatif olabilir. Porselenden imal edilen bu kaplamalar ince, yarı geçirgen bir tabakadır. Mevcut bir diş üzerine mükemmel bir uyum ve hassasiyetle hazırlanıp yerleştirilirler. Dişin ön yüzü ile kaplamanın iç yüzü özel bir rezin ile (yapıştırıcı bir ara madde) yapıştırılır. İşlem bittiğinde mükemmel bir kaynaşma oluşur. Doğru bakımla ömür boyu kullanılır.
İmplant hakkında bilgi verir misiniz?
Diş dokusuna kesinlikle zarar vermeyen bir yapıdadır ve doku uyumu oldukça iyidir. Cerrahi bir müdahale ile çene kemiğine yerleştirilen implantlar bir takım özel işlemlerden geçirildikten sonra kullanıma hazır hale gelir. Ortalama 3 ay içerisinde bulunduğu bölgeye tamamen kaynayarak adeta oradan biri olan diş implantı büyüme ve gelişme dönemlerinde olan çocuklar dışında hemen her yaşta hasta için güvenilir bir şekilde uygulanabilir. Kaybedilen diş veya dişlerin yerine takılan implantlar ortalama bir diş kökü boyutlarındadır. 8-15 mm uzunluk ve 3-4 mm çapında olan yapısıyla yerleştirildiği dişin görevini üstlenir.
Bir başka yöntem de kompozit dolgular, değil mi?
Kompozit veneer, yani kompozit dolgular pek çok yıldır, kozmetik diş hekimliğinde kullanılmaktadır ve sadece tek bir seansta gülüşünüzü değiştirebilir. Süreç, şekillendirilebilir macun kıvamında ve akrilik reçinenin çeşidine göre değişkenlik gösteren bazı dolgu maddelerinden yapılmış olan kompozit dolguların doğru renk ve miktardaki artistik kullanımını gerektirir. Bunun kullanıldığı çeşitli diş prosedürlerinin bazıları şunlardır:
- Diş boşluklarını doldurma: 'Beyaz dolgu'
- Metal ya da amalgam dolguları değiştirme
- Kırık dişleri tedavi etme
- Diş aralarındaki boşlukları kapama (diastema)
- Dişlere şekil verme
